Suid-Afrika, x September 2024: As ‘n enkelma is beplanning van jou kind se toekoms noodsaaklik, veral as jy nie op goeie voet met die ander ouer is nie. ‘n Testament is onontbeerlik om jou kind se welstand te verseker. Bo en behalwe dat jy jou wense oor jou kind se toekoms kan spesifiseer, kan jy duidelikheid gee oor ingewikkelde scenario’s, soos hoe jou kind se erfporsie bestuur moet word indien die oorlewende ouer geag word onbevoegd te wees om die voog te wees. David Thomson, Senior Regsadviseur by Sanlam Trust, gee insigte oor voogdyskap om enkelma’s te help om die beste keuse vir hul kind te doen.
Belangrike Oorwegings vir Enkelma’s
1. Kies jou kind se voog verstandig: Die voog moet iemand wees wat jy vertrou en vir wie jy groot agting het. Op stuk van sake is dit die persoon wat ná jou dood na jou kind sal omsien, dus moet jy die gemoedsrus hê dat dit iemand is wat die beste besluite oor jou kind se toekoms sal neem.
2. Oorweeg ‘n Trust – ‘n inter vivos-, testamentêre of sambreeltrust: ‘n Trust kan jou die gemoedsrus gee dat jou kind se erfporsie verantwoordelik bestuur sal word, dat geld nie misbruik sal word nie en slegs vir jou kind se welsyn aangewend sal word.
3. Nomineer begunstigdes versigtig: Onthou dat die voog wat jy vir jou minderjarige kinders benoem die fondse wat jy vir hulle nalaat, sal bestuur totdat hulle mondig word. Dit kan jou kind se ander ouer wees.
Indien jy bekommerd is oor hierdie persoon se vermoë of verbondenheid om die erfporsie verantwoordelik en in jou kinders se belang te bestuur, behoort jy dit te oorweeg om lewensversekeringsuitbetalings en ander bates in ‘n trust te laat plaas eerder as om dit regstreeks aan die kind beskikbaar te stel.
Thomson bespreek van die belangrikste oorwegings met betrekking tot voogdyskap:
Wat is Voogdyskap?
Anders as ‘n peetouer aanvaar ‘n voog verantwoordelikheid vir jou kind se versorging, insluitend besluite oor opvoeding, gesondheidsorg en finansies. “Om ‘n voog te wees, beteken om die plek van die ouers in te neem,” sê Thomson. Hy beklemtoon die emosionele en finansiële steun wat die rol behels.
Trustee vs Voog
‘n Trustee, daarenteen, bestuur finansiële bates wat deur middel van ‘n trust aan jou kind nagelaat word. Alhoewel een persoon as voog én trustee kan optree, verskil die rolle. ‘n Trustee fokus op die bestuur van geld en eiendom tot voordeel van jou kind. Die aanstelling van medetrustees, soos ‘n familielid en ‘n professionele trustee, kan help om te verseker dat die boedel doeltreffend bestuur word.
As jy nie ‘n testament het nie, kan jou bates na die regering se Voogdyfonds gaan en die hof sal na goeddunke ‘n versorger vir die kind aanstel (in die afwesigheid van ‘n oorlewende natuurlike ouer). Die voog (of versorger) sal geld vir jou kind se behoeftes van die Voogdyfonds moet aanvra. Dit kan tydrowend en beperkend wees en dalk nie die buigsaamheid bied wat vir onvoorsiene uitgawes nodig is nie.
Die Oorlewende Biologiese Ouer is byna Altyd die Voog
Ingevolge die Kinderwet word die oorlewende natuurlike ouer tipies as die voog aangestel, tensy hy/sy onbevoegd geag word. ‘n Medevoog kan aangestel word as die oorlewende ouer nie in staat is om die rol te vervul nie, soos byvoorbeeld in die geval van gevangenskap. Indien jy van mening is dat die ander ouer onbevoegd is, kan geregtelike stappe in die Hooggeregshof gedoen word om hul voogdyskap te betwis. Indien jy te sterwe kom en jou familie van mening is dat die ander ouer onbevoegd is, kan hulle ook regstappe doen.
Die hof prioritiseer altyd die kind se belange, dus behoort jy dit te oorweeg om afgesien van jou kind se ander ouer ook ‘n medevoog te benoem wat ‘n sterk verhouding met jou kind het, ingeval albei ouers nie in staat is om die rol te vervul nie.
Jy Kan op ‘n Trust Vertrou
- Testamentêre Trust: Hierdie soort trust, wat deur ‘n testament geskep word, tree ná jou dood in werking. Dit stel jou in staat om trustees aan te stel om die bates wat jy vir jou kind nalaat, te bestuur.
"’n Testamentêre trust kan jou kind se erfporsie teen misbruik beskerm,” sê Thomson. “Jy kan ‘n professionele trustee, soos Sanlam Trust, of ‘n betroubare familielid aanstel om die fondse op ‘n verantwoordelike wyse te bestuur.”
Dit kan ‘n noodsaaklike buffer wees. As die oorlewende ouer byvoorbeeld weer trou, sal die nuwe gade nie maklik toegang tot jou kind se erfporsie kan kry nie, tensy hy of sy kan bewys dat die geld in jou kind se belang aangewend sal word.
· Inter Vivos-trust: Hierdie ‘lewende trust’ word geskep terwyl jy nog lewe en bied jou meer beheer en buigsaamheid ten opsigte van die bestuur en verdeling van jou bates. Volgens Thomson kan hierdie trust veral nuttig wees om gestruktureerde, deurlopende finansiële steun vir jou kind te verseker en terselfdertyd bates teen skuldeisers te beskerm. Dit voorkom ook die lang boedelberedderingsproses en maak onmiddellike voorsiening vir die kind se behoeftes.
Inter vivos- én testamentêre trusts is onderhewig aan inkomstebelasting en kapitaalwinsbelasting.
· Sambreeltrusts: Dis bekostigbare alternatiewe waar jy kan bepaal dat jou lewensversekeringsuitbetalings na ‘n spesifieke sambreeltrust soos Sanlam se Voogdystrust of Legacy Kindertrust moet gaan. Dit gee jou kinders ‘n subrekening in die Trust, wat deur ‘n professionele trustee en ‘n span ervare administrateurs bestuur word totdat die kinders mondig word. Skaalbesparings beteken dat die gelde vir hierdie trusts vir die meeste mense meer bekostigbaar is en die administrasie betrokke by die oprigting van ‘n inter vivos-trust vermy word.
Waarom nie net ‘n Begunstigdefonds Gebruik nie?
Begunstigdefondse word deur trustees van aftree- of groeplewensversekeringskemas geskep om geld wat aan minderjariges nagelaat word, te beskerm totdat hulle 18 word. Hierdie fondse is belastingvry maar word beperk tot werkgewergeborgde aftreefondse of groeplewenspolisse en is nie vir alle persoonlike bates soos spaargeld of eiendom geskik nie.
Begunstigdefondse is nie van toepassing in die geval van gewone lewenspolisse nie. Indien ‘n minderjarige as die begunstigde op jou lewenspolis benoem is, sal die fondse betaal word aan die oorlewende voog of die voog wat deur die hof aangestel is. As jy ‘n moeilike verhouding met die ander ouer het, behoort jy dalk ander alternatiewe te oorweeg, soos om ‘n sambreeltrust soos Sanlam Trust se Voogdytrust as die begunstigde op jou polis te benoem of ‘n testamentêre trust vir die uitsluitlike voordeel van jou kind op te rig.
Vir enkelma’s is dit noodsaaklik om die ingewikkeldhede van voogdyskap en trusteeskap, en die verskillende maniere waarom jou kind se erfporsie beskerm kan word, te verstaan. ‘n Konsultasie met ‘n regskenner en tussenganger en die opstel van ‘n doeltreffende boedelplan kan help om te verseker dat jou kind se toekoms veilig is, wat ook al gebeur.
“Die beplanning van jou kind se toekoms kan oorweldigend voel. Kry die regte span in plek om jou te ondersteun, omdat dit nooit maklik is om aan hierdie besluite te dink nie,” sê Thomson ten slotte.
Sanlam Lewens is ʼn gelisensieerde lewensversekeraar en verskaffer van finansiële dienste, en ʼn geregistreerde kredietverskaffer (NCRCP43)